کوه باشکوه دماوند، برجسته‌ترين پديدۀ طبيعی ايران، نماد ملی ایران و نماد طبیعت ایران است. دماوند ثروت ملی ماست. کوه دماوند با داشتن ارزش های بی شمارش، يک كوه معمولی نيست بلکه كوهی است جهانی و متعلق به تمامی فرهنگ ها. ارزش های کوه دماوند و کوهپایه های آن، بازگو کنندۀ تمامی ارزش های طبیعی، انسانی و معنوی است که به عنوان یک میراث باشکوه و باارزش برای همگان شناخته شده است.

کوه دماوند خاستگاه اسطوره‌ها و داستان‌های دلكش ايرانی و كوهی است با تاريخ سرشار از صعودهای ديرين. از نظر طبيعی، دماوند زيست بوم بی ‌نظيری در ايران است كه به دليل اختلاف ارتفاع چشمگير و دارا بودن دره‌ها و دامنه‌های پرشمار، گونه‌های گياهی و جانوری متنوعی را در خود جای داده است. اين كوه و محدودۀ آن، شايد آخرين پناهگاه بسياری از گونه‌های زیستی باشد كه با از ميان رفتن دشت‌ها و آسيب ديدن بسياری از كوه‌های پست‌تر، فقط در آن جا باقی مانده‌اند.

 کوه دماوند در فرهنگ ایران، نماد و مظهر پایداری و استواری است. شکوه و عظمت این کوه، ویژگی های زمین شناسی و پوشش گیاهی منطقه، بسیاری از پژوهشگران و کوهنوردان را از سراسر جهان به این منطقه کشانده است.

در کوه دماوند، پديده‌های طبيعی فراوانی وجود دارد كه هر يک در نوع خود كم نظير و دارای ارزش های بسيار است. در اين كوه، چند يخچال طبيعی دائم كه پديدۀ تقریبا كم‌ نظيری در ايران است، به چشم می ‌خورد. در ميان آن ها، یخچال يَخار با ديواره و برج‌های يخ بلور، وحشی ‌ترين و مرتفع ‌ترين درۀ يخچالی ايران است. پديدۀ ديگر، حفره‌های متعددی است كه گاز و بخار با فشار از آن ها بيرون می‌زند، و اين ها در كنار توده‌های گوگرد، دماوند را به صورت يک آتشفشان كمی فعال درآورده‌اند. چشمه‌های آب گرم و آب معدنی در كوهپايه‌های دماوند، وجود دهانه‌ای بزرگ با دریاچۀ يخی در ميان آن، شكل مخروطی پرشيب و خوش تراش كه در برخی مواقع، ابرهايی به شكل‌های شگفت‌انگيز در نوک آن به چشم می‌خورد، از ديگر ويژگی‌های اين كوه سرافراز است.

وجود برفچال و يخچال و چشمه های آب گرم، كوه دماوند را به مجوعه ای از پديده های طبيعی با ارزش تبدیل کرده است. در كنار اين ها، وجود محوطه های باستانی و آثار تاريخی، بر جاذبه های اين محدوده افزوده است. همچنین دماوند، كهن‌ترين كوه صعود شدۀ تاریخ است، بنابراین سرزمين كهن ما را می توان آغازگر ورزش کوهنوردی نیز خواند.

ظاهر چشم نواز دماوند، تجسم واقعی آن چيزی است كه از واژۀ كوه به نظر می‌آيد. به دليل شكل خيال‌انگيز و به دليل آن كه چكاد دماوند، بلندترين نقطۀ ايران و مشرف بر تمامی اين سرزمين است، ارزش نمادين آن در رديف پرچم كشور است، با اين تفاوت كه ميراثی چند ميليون ساله است و در صورت تخريب چهر‌ۀ طبيعی آن، نمی ‌توان آن را بازسازی كرد.